fot. archiwum rodzinne
Stefan Melak
Przewodniczący Komitetu Katyńskiego, działacz niepodległościowy w PRL, od lat walczący o upamiętnienie polskich ofiar.
Urodził się 13 sierpnia 1946 roku w Warszawie. W latach 1965-1974 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego.
Uczestniczył w wydarzeniach Marca ’68. W 1974 roku współtworzył Krąg Pamięci Narodowej, który organizował pierwsze uroczystości w Dolince Katyńskiej na Wojskowych Powązkach w Warszawie. W 1979 roku wraz z ks. Wacławem Karłowiczem zainspirował powstanie Komitetu Katyńskiego.
Na początku lat 80. działał w wydawnictwach niezależnych „Niepodległość” i „Gazeta Polska”, kolportował prasę niezależną oraz współpracował z Komitetem Obrony Więzionych za Przekonania.
W 1981 roku na Wojskowych Powązkach, w Dolince Katyńskiej, odsłonił pomnik katyński – granitowy monument w kształcie krzyża. Został on jednak usunięty kilka godzin później po interwencji ambasady ZSRS. Na swoim miejscu ponownie stanął dopiero w 1995.
W stanie wojennym był internowany w Ośrodku Odosobnienia w Warszawie-Białołęce, Jaworzu i Darłówku. W latach 80. współpracował z niezależnym Wydawnictwem Polskim, organizował pielgrzymki i wykłady, rajdy „szlakiem niepodległości”, za co był poddawany represjom przez władze komunistyczne.
W 1991 roku w Miednoje i Charkowie z jego inspiracji ustawiono krzyże dla uczczenia pamięci zamordowanych Polaków. Był członkiem zarządu Stowarzyszenia Wolnego Słowa i działaczem Stowarzyszenia Olszynka Grochowska. Od 2006 roku był publicystą „Gazety Polskiej” i „Naszego Dziennika”. Był autorem książek i artykułów o zbrodni katyńskiej.
W 2006 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
PAP/MHP